Aby móc skutecznie realizować cele, zarówno te życiowe jak i zawodowe,  należy je przede wszystkim prawidłowo wyznaczyć. Do tego właśnie służy metoda SMART.

SMART to akronim od 5 angielskich słów: simple, measurable, achievable, relevant, timely defined.

Według tej metody prawidłowo wyznaczony cel powinien charakteryzować się następującymi cechami:

 

Simple – prosty, konkretny przekaz

Cel nie może być ogólnikowy. Należy w prosty sposób, ale dokładnie i szczegółowo określić, co chcesz osiągnąć. Jak często słyszałeś, gdy ktoś mówi do dziecka: „zajmij się nauką.” Jest to typowy błąd. Gdy chcemy aby dziecko naprawdę się czegoś nauczyło, trzeba wykazać trochę zaangażowania, sprawdzić  co ma zadane. Wiedzieć, w którym miejscu programu szkolnego aktualnie się znajduje i wydać konkretne polecenie. Na przykład „zrób zadania od 28 do 36” lub „przeczytaj tekst znajdujący się na stronach 49 do 62 podręcznika.”

A w firmie? Źle sformułowany cel będzie wyglądał następująco: wzrost zadowolenia klienta, zwiększyć sprzedaż. Ale już:  zwiększenie sprzedaży szkolenia z zarządzania czasem o 10% w stosunku do roku 2012 – jest w pełnej zgodzie z pierwszą literą zasady SMART.

 

Measurable – mierzalny

A więc tak sformułowany, by można było liczbowo wyrazić, lub przynajmniej jakoś zmierzyć stopień jego realizacji. Cel powinien mieć ściśle określone parametry. Musimy wiedzieć, kiedy ma się rozpocząć, przez jakie etapy przebiegać oraz kiedy zakończyć. Powinniśmy ustalić, po czym poznamy, że dany etap został zakończony.

Wróćmy do owego dziecka, które próbujemy namówić do nauki. Zleciliśmy mu pamięciowe opanowanie  treści znajdującej się na stronach 49 do 62 podręcznika. Jeżeli będzie nam potrafiło opowiedzieć, czego dotyczył ten tekst, będzie to znak, że zadanie zostało wykonane. A więc zmierzymy to.

 

Achievable – osiągalny

Inaczej mówiąc realistyczny. Cel zbyt ambitny podkopuje wiarę w jego osiągnięcie i tym samym motywację do jego realizacji. Zastanów się więc, czy zadanie jest w ogóle możliwe do osiągnięcia?

Załóżmy,  że masz w firmie wiele faktur, za które nie dostajesz zapłaty w terminie. Zlecasz więc komuś kto akurat ma czas, aby dzwonił do dłużników celem zdyscyplinowania ich i zmniejszenia przeterminowanych należności o połowę – będzie to zadanie nieosiągalne. Raczej się zastanów, czy w ogóle masz odpowiednio przeszkoloną kadrę w kierunku windykacji. Zwłaszcza w aspektach prawnych i zdolności interpersonalnych. Jeżeli nie, to aby osiągnąć swój cel, najpierw zrób szkolenie wybranej osobie lub  zleć windykację specjalistycznej firmie outsourcingowej.

Cele zawsze należy dopasować do posiadanych aktualnie zasobów: czas, odpowiedni park technologiczny, zasoby finansowe, kadra.

 

Relevant – istotny, posiadający znaczenie

Najkrócej mówiąc, cel powinien być ważnym krokiem naprzód a jednocześnie musi stanowić określoną wartość dla tego, kto będzie go realizował.

Należy obrać taki cel, aby pracownicy, którzy będą go realizować, mogli się z nim utożsamić. Tylko wtedy, gdy uznają, że cel jest słuszny i ma sens, będą skutecznie dążyć do jego realizacji. Dobrym na to sposobem jest po prostu uzgadnianie zadań razem z pracownikami w sposób aktywny, tak aby pracownik miał świadomość, że uczestniczy w ich wyznaczaniu.

 

Timely defined – określony w czasie

Cel powinien mieć dokładnie określony horyzont czasowy w jakim zamierzamy go osiągnąć.

Gdy mamy harmonogram, w którym widnieje data początku i zakończenia realizacji celu głównego jak również jego poszczególnych etapów – wiemy, czego się trzymać. Wtedy nasze działanie i zarządzanie czasem jest skuteczne. Po prostu mamy wszystko pod kontrolą.

Najczęściej występującym błędem w praktyce, dotyczącym określenia czasu jest przyjęcie nierealistycznego założenia, że wykonamy zadanie w zbyt krótkim terminie. Wtedy z reguły nie udaje nam się ukończyć prac na czas.

 

Smart czy Smarter?

Ano właśnie, metoda wyznaczania celów ewoluowała w czasie, czego skutkiem jest dodanie jeszcze dwóch literek. Tak SMART przekształcił się w SMARTER.

 

Exciting – ekscytujący

Cel nie może być obojętny emocjonalnie zarówno dla osoby go ustanawiającej jak i tej, która będzie go wykonywać. Zadanie ekscytujące po prostu o wiele bardziej motywuje do realizowania go.

 

Recorded – zapisany

Zapisanie celu spełnia kilka funkcji: po pierwsze o nim nie zapomnimy, po drugie gdy coś zapiszemy to nas bardziej motywuje do działania. Do tego, gdy w realizacji zadania napotkamy trudności lub ogarnie nas lenistwo bądź prokrastynacja, a nie zapiszemy wcześniej celu – nieświadomie zaczynamy udawać, że cel nigdy nie istniał.

 

Zadanie domowe

Sformułowanie celów według powyższych zasad jest pierwszym, bardzo ważnym krokiem do ich realizacji. Nieprawidłowe ich budowanie, powoduje, że idzie się w zupełnie odwrotnym kierunku od zamierzonego. Weź więc, proszę kartkę papieru i zapisz na samej górze cel lub zadanie, o którego realizacji ostatnio myślałeś.  Pod spodem napisz słowa kluczowe dla metody SMART i spróbuj przeformułować cel tak, aby był zgodny z wytycznymi.

Dziękuję Ci, że poświęciłeś czas na przeczytanie tego artyułu. Jeśli był dla Ciebie przydatny, to gorąco zachęcam Cię do zapisania się na mój newsletter – poprzez pole umieszczone poniżej.